Verslag van het Congres van de World Association of Infant Mental Health

10 augustus 2023

Carlo Schuengel was op het congres van de World Association of Infant Mental Health in Dublin en schreef er een verslag over.

Een goede basis voor ontwikkeling: kwaliteit van relaties

De kwaliteit van de relaties met hun opvoeders is belangrijk voor hoe kinderen opgroeien. Hier kan niet vroeg genoeg aandacht aan worden gegeven. Ook, of misschien wel juist, als kinderen door aanleg of andere omstandigheden extra zorgbehoeften hebben. Carlo Schuengel nam deel aan het 18e congres van de World Association of Infant Mental Health (WAIMH) in Dublin van 15 tot 19 juli.

In Nederland heeft de langdurige zorg voor mensen met verstandelijke beperkingen ouders pas relatief kort geleden ‘ontdekt’ als belangrijke partner. Voor een belangrijk deel gebeurde dit dankzij inspanningen van ouders zelf. Tegelijk realiseren beleidsmakers zich ook dat de traditionele focus op de professional en de cliënt niet houdbaar is. Het interessante van rondlopen op het WAIMH congres is hoe volstrekt vanzelfsprekend het is dat een gezinsomgeving het beste is voor kinderen, ook al zijn er ook gezinnen die hiermee worstelen. Wetenschappelijk inzicht kan dan helpen om gezinnen en ouders goed te ondersteunen.

Gehechtheidsrelaties

Er was op het congres wel aandacht voor kinderen die niet in gezinnen opgroeiden, maar vooral vanuit de vraag wat voor schade dit oplevert. Zo presenteerden onderzoekers de resultaten van het Bucharest Early Intervention Project. Een project waarin een deel van de kinderen na hun geboorte in een tehuis terecht kwam, en een deel werd geplaatst in pleeggezinnen. Ten opzichte van kinderen die achterbleven in tehuizen, hadden de kinderen in pleeggezinnen een aanzienlijk voordeel in IQ, hersenactiviteit, grijze stof in de hersenen en veilige gehechtheidsrelaties.

Met het belang van het intact houden van gezinsrelaties komen ook de behoeften en uitdagingen bij ouders in beeld. Hier was het goed om de toenemende aandacht te zien in onderzoek voor gezinnen waarin kinderen zich afwijkend ontwikkelen. Zo gaf David Oppenheim uit Israël een indrukwekkende keynote speech over de rol van ouderlijk inzicht in het perspectief van hun jonge autistische kind. Vooral hoe dit doorwerkt in het samenspel tussen de gezinsleden en de sociale ontwikkeling van deze kinderen.

Zelf droegen we, samen met de Academische Werkplaats Sociale Relaties en Gehechtheid, bij met de bijdrage van Ahmed Riaz Mohamed. Hij presenteerde de resultaten van het Attachment and Biobehavioral Catch-up programma voor jonge kinderen met een ontwikkelingsachterstand en hun ouders in Zuid-Afrika. En ook over wat er uit interviews met ouders en hulpverleners kwam over de bruikbaarheid en relevantie in hun sociaal-economische en culturele omstandigheden.

Duurzame ondersteuning

Zo waren er iedere dag tal van onderzoekers die onderzoek presenteerden naar gezinnen waar sprake is van neurodivergente ontwikkeling, of complexe medische en zorgbehoeften, instrumenten die gebruikt kunnen worden om die behoeften in kaart te brengen en interventies die daarop kunnen volgen. Het congres liet eens te meer zien wat er allemaal geleerd kan worden door over grenzen van disciplines te kijken en de ontwikkeling van kinderen in hun natuurlijke omgeving als uitgangspunt te nemen. Hier zit een waardevol reservoir van kennis voor het samen met ouders inrichten van een beter en duurzamer stelsel van zorg en ondersteuning. Een mooie missie om hier als Viveon aan bij te dragen.

Carlo Schuengel, 10-08-2023