Afscheidsinterview met Marjolein Knaap

7 november 2022

Marjolein Knaap was tot 1 november 2022 manager zorgbeleid bij ‘s Heeren Loo. Daarnaast adviseerde ze het behandelteam binnen de zorgorganisatie voor gehandicaptenzorg. Ze neemt na 7 jaar afscheid van ‘s Heeren Loo en daarmee eindigt ook haar lidmaatschap van het MT van Viveon. De belangrijkste boodschap die ze mee wil geven? Werk samen!

‘Behandeling is niet altijd een standaard aanbod geweest binnen de gehandicaptenzorg. Het is iets van de laatste decennia.Voorheen richtte de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking zich vooral op het bieden van goede zorg en een goed leven. Inmiddels weten we dat ook mensen met een verstandelijke beperking zich kunnen ontwikkelen. Als maatschappij vinden we dan ook dat ieder mens zich moet kunnen ontwikkelen. Daarom is behandeling een standaard onderdeel van de zorg aan mensen met een verstandelijke beperking geworden. En als je dat goed wil doen, dan is de koppeling met de wetenschap essentieel. Onderzoek doen naar wat wel en niet werkt bij mensen met een verstandelijke beperking is heel belangrijk. Onderzoekers van ‘s Heeren Loo ‘bouwen’ soms bestaande behandelinterventies om voor mensen met een verstandelijke beperking. Een voorbeeld is traumabehandeling. Er wordt op dit moment onderzocht hoe deze behandeling toegepast kan worden bij mensen met een verstandelijke beperking en een trauma.‘ Lees hier meer over het Viveon onderzoek naar traumabehandeling voor mensen met een verstandelijke beperking.

‘We zijn op de goede weg, theorie en praktijk komen steeds meer samen.’

‘‘s Heeren Loo heeft al een lange traditie van wetenschappelijk onderzoek. Daaruit is (onder andere) de academische werkplaats Viveon ontstaan. ‘Sinds een jaar of drie maakt het ministerie van VWS ook subsidie vrij voor de academische werkplaatsen. Ik vind dat een hele mooie ontwikkeling binnen de gehandicaptenzorg. Het aantal onderzoeken groeit. Er zijn bij Viveon inmiddels ‘broedplaatsen’: bijeenkomsten waar met mensen uit de wetenschap en de praktijk, maar ook cliënten en hun naasten, samen brainstormen over de zorg. Viveon heeft ook contact met de mbo-opleidingen. De kennis stroomt zo het onderwijs binnen, waar toch de zorgverleners van de toekomst worden opgeleid. Al deze kennis komt samen in de academische werkplaatsen.’

Dagelijkse praktijk

‘Er blijven natuurlijk uitdagingen. Het vertalen van onderzoeksresultaten naar de praktijk blijft nog lastig. Helaas blijft te veel onderzoek ook nog onbenut. Daar moeten echt nog stappen gezet worden. De implementatie in de dagelijkse zorgpraktijk blijft natuurlijk de verantwoordelijkheid van de zorginstelling. Academische werkplaatsen kunnen daarbij ondersteunen, bijvoorbeeld door kennis over goede implementatie te verzamelen. Dat gebeurt op dit moment ook bij Viveon. De uitdaging is te bedenken hoe nieuwe inzichten in beleid om te zetten. Veel zorgbeleid kan wetenschappelijk onderbouwd worden, maar medewerkers moeten deze kennis wel aangereikt krijgen én de ruimte hebben om nieuwe kennis tot zich te nemen. Dat is lastig, de zorg staat onder constante druk. Tegelijkertijd is het juist nu belangrijk te blijven investeren in wetenschappelijk onderzoek en innovatie om de kwaliteit van zorg op een aanvaardbaar niveau te houden. Academische Werkplaatsen kunnen helpen door nieuwe inzichten te agenderen en te blijven benadrukken dat onderzoek belangrijk is. Zorginstellingen moeten daarvoor nóg beter gaan samenwerken met universiteiten. De verschillende partijen zullen met zijn allen moeten samenwerken aan belangrijke thema’s.’

Dat is wat Marjolein mee zou willen geven: Zorg in de sector voor een gezamenlijke onderzoeks- en kennisagenda. Bepaal samen wat belangrijk is en versterk elkaar daarin. ‘Doe liever drie onderzoeken samen en goed, dan tien onderzoeken versnipperd over het werkveld. En met samen bedoel ik de besturen van zorginstellingen, academische werkplaatsen en de VGN. Bepaal samen welke thema’s nodig zijn.’

Nieuwe dingen

Marjolein neemt afscheid van Viveon, na zeven jaar met veel plezier werken bij ‘s Heeren Loo en Viveon. De combinatie van een uitdagende baan met de mantelzorg voor haar ouders maakte het pittig, en ze gaat de komende tijd rust nemen. Het is tijd voor nieuwe dingen, maar ze doet qua werk een stap terug. ‘Natuurlijk was het een moeilijke beslissing om te nemen. Ik werkte met veel leuke mensen in een mooi team. Nee, ik weet nog niet wat ik ga doen, maar ik heb wel het idee dat ik me op het snijvlak van praktijk en wetenschap blijf bewegen. Ik kom vast iets tegen op dat pad. We zijn op de goede weg, er wordt zinnig onderzoek gedaan, er zijn broedplaatsen en theorie en praktijk komen steeds meer samen.’

Marjolein heeft inmiddels digitaal afscheid genomen.