Persoonlijke ervaringen tijdens de coronacrisis door mensen met een LVB
Viveon – Academische Werkplaats ’s Heeren Loo – VU Amsterdam
De begeleiders van ’s Heeren Loo Midden Nederland
Hoe ervaar je #corona en de #lockdown als je een #verstandelijkebeperking hebt? Of als je in de #zorg werkt met mensen met een verstandelijke beperking? Viveon onderzoekers Edithe Rot en Maaike van Rest verzamelen de belevingen van drie ervaringsdeskundigen en drie zorgverleners.
De persoonlijke ervaring van begeleider Sander tijdens de coronacrisis
Ik ben Sander van Norden, 26 jaar geworden tijdens de lockdown. Ik werk op een woning met jongeren tussen de 18 en 23 jaar met een licht verstandelijke beperking en bijkomende problematiek zoals ADHD. Ik doe dit werk al sinds mijn 18e. Ik heb goed nagedacht wat ik wil vertellen.
Hoe kwam het bericht van de totale lockdown bij jou aan?
“Ik had een late dienst samen met een collega. Dat was volgens mij op een zondagavond. Een lockdown is voor ons als begeleiders persoonlijk al iets wat schrikken is en zeker dus voor onze jongeren. Ik heb ervaren dat hoe rustiger ik was hoe rustiger de jongeren om mij heen werden. Je moet alles heel duidelijk uitleggen. Dan ervaren ze dat wij voor hen zorgen. Het was soms wel lastig om op het werk te komen en rust en duidelijkheid uit te stralen, terwijl je het zelf soms ook moeilijk had in je privéleven. Ik vond het persoonlijk heel lastig dat ik de jongeren niet van het terrein af mocht laten gaan. En dat ze niet naar de supermarkt mochten. Ik begreep wel dat het was om hen te beschermen, maar het ging erg tegen mijn natuur in om mensen als het ware op te sluiten”.
En toen het kabinet zei dat iedereen weer meer mocht? “Lastig was dat de jongeren tijdens de persconferenties op tv de premier hoorden zeggen dat mensen steeds meer mochten, terwijl wij dan moesten zeggen dat ze, omdat ze bij ons op een zorgpark wonen, niet meer vrijheden kregen. Dat is heel moeilijk te verkopen. De versoepelingen van de maatregelen liepen binnen de organisatie achter op de rest van Nederland. Het heeft ruim twee maanden geduurd, voordat de jongeren ook meer mochten. Dat is heel lang. Het ergst vond ik dat ze niet naar de supermarkt mochten, zodat ze niet een eigen keuze hadden om shag te kopen, of wat lekkers. Wij als begeleiders mochten ook niet van het park af tijdens onze dienst. Dus haalden we voor of na onze dienst shag voor de jongeren. Eigenlijk wil je dat helemaal niet, want je weet dat roken slecht is. Dat gaat dus wel tegen je principes in”.
Hoe ging het met anderhalve meter afstand houden?
“Dat vond ik heel lastig. Ik had echt het gevoel dat ze soms even lichamelijk contact nodig hadden. Ik heb een jongere toch een keer bij de schouders gepakt en gezegd dat ik vind dat hij het heel goed doet en dat ik trots op hem ben hoe hij zich aan de coronamaatregelen houdt. Als ze zo weinig mogen en je geeft ze complimenten hoe ze het doen, dan kunnen ze weer even verder”.
Wat merk je nu de jongeren weer meer mogen?
“Nu de jongeren weer meer mogen komen er weer andere problemen aan de orde. Omdat de jongeren tijdens de lockdown niet van het terrein af mochten, kwamen ze ook niet in aanraking met de ‘verleidingen’ in de samenleving. We hebben jongeren die, terwijl ze gewend zijn veel te blowen, geen wiet konden kopen. Sommigen gingen daardoor na een tijdje veel beter in hun vel zitten en waren beter aanspreekbaar. Nu ze weer aan wiet kunnen komen, raken ze weer in een negatieve spiraal. Dus als ik nu achteraf erop terugkijk dan heb ik voor- en nadelen ervaren van de coronacrisis. Tijdens de lockdown moest je begeleiden hoe om te gaan met het leven met de omgangsregels binnen de lockdown en nu moet ik ze weer leren omgaan met de grote wereld. De periode van de lockdown was overzichtelijk en duidelijk, zowel voor de jongeren als voor ons begeleiders. Maar de maatregelen op zichzelf ervaarde ik persoonlijk als zeer onprettig. Je wilt niemand opsluiten. Het is onmenselijk dat je je familie 8 of 10 weken niet mag zien. Ik doe dit werk omdat ik mensen kansen wil geven en hun vrijheid. Ik moest het tegenovergestelde doen. Wat ik prettig vond was dat ouders ons steunden en berichtjes stuurden dat we er dag in dag uit voor hun kinderen waren ”.
Wat als er weer een lockdown komt?
“Ik heb daar persoonlijk al over nagedacht. Best wel vaak eigenlijk. Maar ik zie dat nu niet zo snel gebeuren. Ik denk dan wel dat de jongeren het daar heel zwaar mee gaan krijgen. Ik denk dat het nog erger wordt dan de eerste keer. Daar gaan we nog een keer. Ik denk dat de jongeren er meer tegen in opstand zullen gaan. Dat ze het niet nog een keer gaan pikken. Een deel van de jongeren dan. Maar ik denk dat we dan geleidelijk weer in een lockdown komen. Als er weer meerdere besmettingen komen, dat zie je het aankomen. Daar kun je je mentaal op voorbereiden. En de jongeren ook.”